De hoogte van het grondwaterpeil is al geruime tijd onderwerp van heftige discussies en verdeeldheid. Net als bij de stikstofdiscussie lijkt er weinig ruimte te zijn voor een compromis. Toch is het belangrijk om te blijven zoeken naar een oplossing die voor alle partijen acceptabel is. Het gaat immers om een complex probleem met grote gevolgen voor maatschappij en milieu.
Maatwerk kan hier een oplossing voor zijn. Hierbij is de rol van techneuten van grote waarde. Zij kunnen de verschillende partijen laten zien wat de mogelijkheden zijn en ze op weg helpen naar een duurzame oplossing.
In veenweidegebieden is een hoger waterpeil nodig om verzakking te voorkomen en natuurschade te verminderen. Bij bebouwing is een hogere waterstand wenselijk, om te voorkomen dat houten palen gaan rotten en maaiveldzakking optreedt.
Boeren willen juist een lagere waterstand zodat zij dan het land makkelijker kunnen bewerken. Ook onder wegen is een lage waterstand van belang om opvriezen te voorkomen.
Per vierkante meter regelen
Een waterpeil dat geschikt is voor bebouwing kan soms haaks staan op wat nodig is voor een weg of ander oppervlak. Het is belangrijk om deze belangen met elkaar in evenwicht te brengen. Dat kan met bijvoorbeeld een drainagesysteem waarmee de grondwaterstand kunstmatig naar beneden wordt getrokken. Aan de zijkanten van de weg kan de grond afgedicht worden, waardoor regenwater gemakkelijk kan infiltreren op plekken waar de grondwaterstand hoog is. Via deze weg kan het waterpeil in Nederland per vierkante meter geregeld worden.
Samen aan tafel
Om tot een oplossing te komen voor de belangen die spelen bij het regelen van het grondwaterpeil, moeten alle partijen met elkaar aan tafel gaan. Dit betreft niet alleen burgers en boeren, maar ook andere belanghebbenden zoals de waterschappen, provincies en gemeenten. Alleen dan kan er gezamenlijk bepaald worden waar de grondwaterstand omhoog moet en waar juist niet. Hierbij spelen technici een sleutelrol. Zij kunnen de verschillende mogelijkheden en technieken laten zien die ingezet kunnen worden om het waterpeil op de gewenste manier te regelen.
Het is kostbaar om dit voor elke vierkante meter in Nederland te doen. Maar niks doen kost nog meer geld. Verzakkingen van funderingen en grote verliezen in de landbouwopbrengsten zijn geen denkbeeldige scenario's. Om deze problemen te voorkomen is het noodzakelijk om nu maatregelen te nemen.
Dit is een expertquote van Robin Lomulder, senior adviseur hydrologie, Fugro.