Iedereen heeft zo z’n eigenaardigheden. Van het proberen
niet op de strepen van de stoeptegels te lopen tot het trekken van je oog op
een bepaald ritme. Ook is het logisch dat je bang bent als je in een auto zit,
die wordt bestuurd door een roekeloze chauffeur. Als dit soort angsten je leven
beheersen, dan is er mogelijk sprake van een fobie. Vandaag gaan we kijken naar
de top 10 meest voorkomende fobieën.
10. Necrofobie
Necrofobie is een specifieke fobie waarbij mensen grote
angst hebben voor dode dingen en dingen die met de dood in verband worden
gebracht. Een persoon met dit soort fobieën kan bang zijn voor dode lichamen,
maar ook voor dingen zoals doodskisten, grafstenen en begraafplaatsen. Necrofobiepatiënten
ervaren de volgende symptomen: nervositeit, onregelmatige hartslag, snelle
ademhaling, rillingen, droge mond en overmatige transpiratie.
Het woord necrofobie komt uit het Grieks nekros (
"lijk") en fobos ("angst").
Deze fobie komt voor bij zowel mannen
als ook vrouwen. Vaak wordt necrofobie veroorzaakt door een stressvolle
gebeurtenis. Dan moet je denken aan het overlijden van een familielid of het
aanrijden van een kat.
9. Brontofobie
Letterlijk vertaald betekent het Griekse woord ‘bronte’
donder. Brontofobie is een abnormale angst voor donder en bliksem. Al bij het
eerste gerommel – dat vaak onweer inluidt – raken sommige mensen volledig in
paniek. Ze zullen de gordijnen dichttrekken en alle apparaten uit het
stopcontact halen. Ook zijn er voorbeelden bekend van mensen die de kelder van
hun huis invluchten of onder een bed kruipen. Een ander symptoom van mensen die
lijden aan brontofobie is dat zij obsessief bezig zijn met het weerbericht. Zij
zullen geen enkel bericht overslaan! Als er slecht weer wordt aangekondigd,
nemen zij overdreven veel voorzorgsmaatregelen. Ook maken zij zich continu
zorgen wie er mogelijk door het onweer wordt geraakt. Het probleem met
brontofobie is dat het hier gaat om een uiterst besmettelijke fobie! Zo zullen
ouders – die aan deze fobie lijden – hun angsten overbrengen op hun kinderen.
Een
persoon die lijdt aan brontofobie voelt zich extreem paniekerig of angstig als
het onweert en bliksemt buiten.
8. Carcinofobie
Kankerfobie , ook bekend
als carcinofobie , is een veel voorkomende fobie en
een angststoornis die wordt gekenmerkt
door de chronische angst om kanker te krijgen
. Het kan zich uiten in enorme gevoelens van verdriet, angst , en
paniek . In sommige gevallen kan de fobie zo extreem zijn dat het het individu
verhindert een normaal leven te leiden.
Hun leven wordt beheerst door deze ziekte. Niet alleen
laten ze zich overdreven vaak controleren, ook zullen ze kankerpatiënten
mijden. Ze denken namelijk dat mensen met kanker deze ziekte op hen kunnen
overbrengen. Meer in het algemeen nemen ze afstand tot andere mensen. Hoofdpijn
is een van de meest voorkomende klachten bij mensen met carcinofobie. Hoewel de
kans groot is dat het ofwel is ingebeeld ofwel veroorzaakt door het vele
piekeren, denken ze dat er een tumor in hun hoofd zit. Dat carcinofobie iedereen
– ongeacht de positie op de maatschappelijke ladder – kan overkomen, toonde
oud-politica Tara Singh Varma aan. In het jaar 2000 maakte zij bekend dat ze
leed aan een ongeneeslijke vorm van kanker. Deze ziekte maakte haar
functioneren in de Tweede Kamer onmogelijk. Uiteindelijk bleek dit één grote
leugen!
7. Emetofobie
Wanneer je aan emetofobie, of overgeefangst lijdt ben je
extreem bang om geconfronteerd te worden met overgeven. Emetofobie is een angststoornis en
gaat vaak samen met onder andere smetvrees,
een eetstoornis, paniekaanvallen en/of constante misselijkheid.
Hoewel emetofobie niet meteen bij iedereen een belletje
doet rinkelen, lijden veel mensen aan deze fobie. Opvallend is dat 90% van de
patiënten vrouw is. Emetofobie kan zich op verschillende manieren manifesteren.
Sommige mensen – die lijden aan emetofobie – hebben straatvrees. Hiermee
samenhangend vermijden zij cafés; zij kunnen dronken mensen simpelweg niet
aanzien. Ook zijn er emetofoben, die uiterst hygiënisch leven. Zij lijden
veelal aan een smetvrees voor bacteriën, die buikgriep kunnen veroorzaken. Vaak
controleren zij doorlopend de houdbaarheidsdatum van de voedingsmiddelen in hun
koelkast! Een ander symptoom betreft het vermijden van boot- of treinreizen. Ook
zal men nooit in een achtbaan stappen! Waar het omgaat is dat emetofoben braken
zo eng vinden, dat ze al het mogelijke doen om dit te voorkomen. Alleen al de
aanblik van braaksel doet hen gruwelen! Een mogelijk dieperliggende oorzaak is
niet bekend.
6. Acrofobie
Acrofobie
wordt ook wel hoogtevrees genoemd.
De meeste personen
ervaren een zekere mate van natuurlijke angst wanneer ze worden blootgesteld
aan hoogten. Deze angst om te vallen is normaal. Hoogtevrees is een soort fobie
waarbij een patiënt een extreme, irrationele en aanhoudende angst voor hoogten
en hoge plaatsen ervaart. Patiënten met acrofobie kampen bij blootstelling aan
deze hoogtes mogelijk met een paniekaanval en andere fysieke tekenen zoals
beven, een gevoel van ronddraaien en een verhoogde hartslag.
Vaak treedt deze fobie op als gevolg van overbelasting.
Dan kun je denken aan een burnout. Hoewel hoogtevrees ongevaarlijk lijkt, kan
deze fobie levensgevaarlijk zijn! Zo zijn er voorbeelden bekend van mensen die
zich – overmand door een paniekaanval – vanaf grote hoogte lieten vallen.
5. Claustrofobie
In Nederland lijden duizenden mensen aan claustrofobie. Deze mensen zijn overdreven bang om in een afgesloten ruimte te geraken. Een kleine auto of rijden door een tunnel bozorgd hen ongekend veel angst. Verder laten ze moeilijk te verlaten ruimten links liggen. Dan moet je denken aan liften, treinen en vliegtuigen. Zij zijn gewoonweg bang om opgesloten te raken en/of te stikken. Deze angst wordt groter als er zich meer mensen in de ruimte bevinden. Paniek of juist ‘bevriezend gedrag’ maakt zich dan van hen meester. Om hun leven draaglijk te maken, vertonen claustrofobiepatiënten ‘veiligheid zoekend gedrag’. Waar ze ook zijn, ze checken altijd waar de nooduitgang is. Ook zullen ze ramen en deuren openen. De angst bij claustrofobie ontstaat doordat men bang is om niet uit de groep of uit de ruimte te kunnen ontsnappen.
4. Agorafobie
Agorafobie
is een angststoornis. Het
wordt ook wel straatvrees of pleinvrees genoemd. De letterlijke betekenis is
‘angst voor marktplaatsen’. De betekenis is tegenwoordig een stuk breder.
Wanneer je agorafobie hebt, heb je angst voor meerdere, verschillende situaties
of plekken buitenshuis. Vaak zijn het openbare plekken waar veel mensen
samenkomen. Kenmerkende plaatsen zijn winkelcentra, de rij voor de kassa bij de
supermarkt, drukke pleinen of openbare vervoersmiddelen.
Je bent
bang dat je niet zomaar de locatie kunt verlaten of hulp kunt krijgen wanneer
je iets naars overkomt. Om jezelf tegen de angst en angstklachten te
beschermen, ga je de bevreesde situaties en plekken vermijden.
Veel
mensen voelen zich niet prettig wanneer zij bijvoorbeeld in een drukke rij voor
de garderobe staan, maar er is dan nog geen sprake van paniek. Bij agorafobie
is er wél sprake van een heftige angst, die de vorm kan aannemen van een
paniekaanval. Er is geen reële reden om angstig te zijn wanneer je in de rij
voor de garderobe staat, maar toch giert de angst door je lijf. Dit overkomt
jou niet eenmaal, de hevige angst komt bijna elke keer op wanneer je in één van
de gevreesde situaties terecht komt.
Agorafobie/pleinvrees gaat meestal niet zomaar over. Je angst is wel goed te behandelen.Opvallend is dat deze fobie meer voorkomt bij vrouwen dan bij mannen.
3. Aerofobie
Aerofobie
is een fobie waarbij een extreme angst ontstaat door in een vliegtuig te zitten
dat vliegt of dat zou kunnen opstijgen. Wat
beangstigend is, is het idee dat er een luchtongeval kan optreden, dat van
nature gepaard gaat met een zeer hoog sterfterisico. Niet alle gevallen van vliegangst worden
beschouwd als een voorbeeld van aerofobie . Zoals bij
bijna alles, zijn er bij angsten verschillende gradaties van heftigheid, en
aerofobie zal alleen als zodanig bestaan als de paniek zo hevig is dat het een
beperkend element is van de kwaliteit van leven van de persoon.
Dat is
de reden waarom, hoewel naar schatting ongeveer 25% van de mensen bang zijn om
te vliegen, het aandeel mensen met aerofobie amper 10% zou zijn.
Overigens gaat vliegangst vaak gepaard met andere
angsten. Zo hebben deze mensen vaak ook last van hoogtevrees en claustrofobie.
2. Sociale fobie
Als je altijd erg bang
bent voor de reactie of de kritiek van anderen dan heb je misschien een
sociale-angststoornis.
Hoewel een sociale fobie niet de meest voorkomende is, is
deze variant wel de meest ingrijpende. Zo ervaren mensen met een sociale fobie
vrijwel continu de problemen van hun angsten. Of ze nu naar een feestje gaan, bellen
of een boodschap halen; mensen met een sociale fobie zijn bang om te worden
uitgelachen, afgewezen of commentaar te krijgen. Specifieke vormen van een
sociale fobie zijn trilangst, plasangst en bloosangst. Ook stotteren is een
uiting van een sociale fobie. Als je lijdt aan een extreme vorm van sociale
fobie dan doe je er goed aan de hulp in te schakelen van een psycholoog. Deze
fobie maakt sociale contacten extreem moeilijk. Een sociale fobie heeft een
bijzonder negatieve impact op het persoonlijke én professionele leven van een
persoon.
Voor een behandeling van een sociale-angststoornis kunnen de meeste mensen terecht bij de huisarts, de praktijkondersteuner van de GGZ, een psycholoog of psychotherapeut. De behandeling heeft als doel om weer zo gewoon mogelijk kunt leven.
1.
Arachnofobie
Een arachnofobie is een overmatige angst voor
spinnen en spinachtigen. Dit is niet zomaar angst, maar angst dat je dagelijks functioneren ernstig
kan verstoren. Het
is de meest voorkomende specifieke fobie.
Arachnofobie wordt daarom ook wel spinnenfobie genoemd.
De helft van alle Nederlandse vrouwen en
10% van de mannen lijdt aan spinnenangst. Best wel raar als je bedenkt dat
vrijwel alle spinnen in Nederland ongevaarlijk zijn! Je herkent mensen met spinnenfobie
aan beven, zweten en soms ook wel hyperventileren. Ook hartkloppingen en
duizeligheid zijn bekende symptomen. Helemaal duidelijk wordt het als ze
wegrennen bij het zien van een spin!
Waarom iemand spinnenfobie ontwikkelt is
niet precies bekend. Er zijn bepaalde gebieden in je hersenen die bepalen
wanneer er angst opgewekt moet worden en wanneer niet. Bij een fobie wordt dit
angstcentrum geactiveerd zonder dat er een bedreiging is. Dit kan uitgelokt
worden doordat je een negatieve ervaring met spinnen hebt gehad, maar in de
meeste gevallen is dit niet zo duidelijk.
Een spinnenfobie kan gedurende je hele
leven ontstaan, echter meestal gebeurt dit tussen het twintigste en zestigste
levensjaar.