De digitale euro. Misschien heb je het al wel een paar keer voorbij horen komen afgelopen periode. Steeds meer regeringen en centrale bankiers zijn aan het experimenteren met Central Bank Digital Currencies, ook wel bekend als CBDC. In dit filmpje gaan we kijken wat CBDC’s eigenlijk zijn en wat de rol van een digitale euro zou kunnen worden in een nieuwe financieel systeem. We proberen altijd om in onze filmpjes je een neutraal beeld te geven van het onderwerp, zo ook bij CDBC. Samen gaan we kijken naar de voordelen, maar ook zeker naar de nadelen. Het is uiteindelijk aan jou als kijker van dit filmpje om je eigen mening te vormen. Laat vooral in de onderstaande reacties weten wat jij vindt van Central Bank Digital Currencies en of je het als een positieve of negatieve ontwikkeling ziet. Je kunt ons ook heel erg helpen om je te abonneren op dit kanaal en een duimpje te geven op dit filmpje. Heb je een aanvulling op dit filmpje of kom je een fout tegen, laat het dan ook zeker weten in de onderstaande reacties.
Laten we beginnen met De Digitale Euro. Om verwarring te voorkomen is het belangrijk om te begrijpen dat de Digitale Euro, een versie van Central Bank Digital Currencies compleet los staat van het huidige financiële Euro systeem. Het is belangrijk om te begrijpen dat dit twee compleet verschillende systemen zijn. De naam van de Digitale Euro had net zo goed de Digitale Gulden of pepernoot kunnen zijn. Het systeem heeft vrij weinig met het huidige financieel euro systeem te maken. Vaak wordt er gedacht dat de digitale euro hetzelfde is als je huidige digitale bankrekening bij een Nederlandse bank, dat is niet zo.
Central Bank Digital Currencies zijn meer vergelijkbaar met crypto munten dan met de huidige euro of dollar. CBDC’s zijn volledig digitaal waardoor de rol van cash kan komen te vervallen. Zoals de naam al zegt worden de CBDC’s beheerd en uitgegeven door een centrale bank van een land of een regio. Dit is heel anders dan in het huidige financiële systeem. In het huidige financiële systeem heeft de centrale bank relatief weinig controle en geven commerciële banken geld uit doormiddel van schuld creatie. Later in dit filmpje leggen we uit hoe dit precies werk.
Doordat de CBDC volledig digitaal is kunnen transacties direct uitgevoerd worden. Wachttijden om geld over te boeken zouden daardoor ook internationaal tot bijna nul worden gereduceerd. Doordat de centrale bank het geld beheerd en het systeem daarachter onder beheer heeft zullen transacties veel sneller uitgevoerd kunnen worden dan in het huidige systeem.
De lage rentes na de financiële crisis hebben ervoor gezorgd dat landen met grote schulden zoals Griekenland en Italië hun staatsschulden hebben kunnen blijven financieren. Dit had zonder het ingrijpen van de centrale bank voor alle euro landen nooit kunnen gebeuren. De lage rentes hebben in andere landen, zoals in Nederland, juist voor een overvloed aan kapitaal gezorgd. Deze overvloed aan kapitaal zorgt ervoor dat investeerders goedkoop geld kunnen lenen om in de economie te investeren. In een land als Nederland heeft dat er juist extra voor gezorgd dat huizen onbetaalbaar zijn geworden voor de meeste mensen. Een tekort aan woningen plus een lage rente op kapitaal zorgt ervoor dat veel gewone mensen daardoor onnodig hard geraakt worden. Het extra stimuleren van de economie wat voor een zuid Europees land misschien nodig is werkt voor Nederland juist slecht. In Nederland zouden bijvoorbeeld hogere rentes voor het afremmen van de economie beter zijn. Zo voorkom je tekorten in personeel en basisvoorzieningen die we nu meer zien.
Met een Centrale Bank Digital Currency zou de centrale bank veel makkelijker op lokaal niveau kunnen ingrijpen waar dat nodig is. Zo kan er veel meer maatwerk komen om lokale problemen beter aan te pakken zonder dat de maatregelen andere gebieden treffen. De programeerbaarheid van Centrale Bank Digital Curreny vormt gelijk ook een van de gevaren. Wanneer een centrale bank de controle krijgt over het uitgavenpatroon van consumenten en bedrijven kan diezelfde centrale bank er ook voor kiezen om sommige transacties te belonen, straffen of helemaal te blokkeren. Ongewenst gedrag kan dan veel meer gestuurd worden wat zeker een gevaar kan zijn voor de vrijheden van burgers. Wanneer jouw persoonlijke keuzes en overtuigingen haaks tegen over het beleid van de overheid staan dan kun je minder makkelijk jouw overtuigingen kiezen aangezien de centrale bank je gedrag beter kan sturen.
In sommige landen zoals Canada en China hebben we al gezien dat regeringen opdracht hebben gegeven om de bankrekingen van protesterende burgers te blokkeren. Dit zou bij een Central Bank Digital Curreny veel makkelijker kunnen gebeuren dan bij het huidige systeem. Gedrag kan veel beter gestuurd worden door de controle over het geld systeem. In China wordt er al volop getest met een social credit score waarop bepaalde privileges wegvallen voor burgers die ongewenst gedrag vertonen. De koppeling van een CBDC aan een gedrag systeem zou theoretisch mogelijk kunnen zijn. Dit betekend niet dat de digitale euro gekoppeld zal worden aan een gedrag systeem maar de mogelijkheid daar toe is al een vraag of dat wel wenselijk is.
Met de introductie van een CBDC zou de functie van een commerciële bank zo goed als wegvallen. De centrale bank zou bijna alle functionaliteiten kunnen overnemen in het nieuwe monetaire systeem. De rol van commerciële banken zal daardoor mogelijk komen te vervallen of flink gereduceerd worden in vergelijking met het huidige systeem.
In het huidige systeem wordt geld gecreëerd op basis van schuld. Schuld wordt gemaakt zodra iemand of een bedrijf geld leent bij een commerciële bank om iets te kopen. Wanneer je bijvoorbeeld een lening neemt voor de aankoop van een huis dan creëert de bank het geld om de lening te kunnen financieren. Hiervoor moet de bank een bepaalde reserveren aan spaargeld aanhouden zodat er altijd genoeg reserves blijven bestaan om mensen te kunnen terugbetalen. Het aangaan van schulden zorgt er dus voor dat de hoeveelheid geld in het systeem groeit en de economie kan doorgroeien. Wanneer er geen nieuwe schulden aangegaan worden dan komt het hele systeem tot stilstand. Het huidige financieel systeem is gebaseerd op schulden en nog meer schulden. Op een bepaald moment zullen er te veel schulden zijn die nooit meer afbetaald kunnen worden. Wanneer er te veel schulden zijn die niet betaald kunnen worden omdat nog meer schulden niet mogelijk zijn dan zal het systeem onhoudbaar blijven. Sinds de financiële crisis van 2008 zijn er alleen maar meer schulden bijgekomen. De oorzaken van de crisis zijn nooit aangepakt aangezien een economie gebaseerd op schulden niet zonder schulden kan. De torenhoge schulden in elke sector van de economie hebben ervoor gezorgd dat centrale bankiers aan het kijken zijn naar een nieuw financieel systeem om het huidige te kunnen vervangen. Het huidige financiële systeem zal langzaam onhoudbaar worden.
Dit is uiteraard een hele simpele uitleg van hoe het huidige geld systeem werkt. In een ander filmpjes zullen we in detail alles uitleggen zodat je het huidige financiële systeem beter kan begrijpen.
Een groot gedeelte van landen zijn bezig aan het testen van de CBDC. In de Europese unie is de Europese Centrale Bank in oktober van 2021 begonnen met de ontdekkingsfase van de Digitale Euro waarin de centrale bank een kader gaat vaststellen hoe de CBDC er mogelijk uit komt te zien. Naar verwachting zal in Oktober 2023 het eerste voorstel klaarliggen om naar de governing council te gaan. Afhankelijk van de resultaten uit het voorstel zal er een keuze gemaakt worden of het project door gaat of niet en zo ja met welke functies.
China is het eerste land dat volop aan het testen is met de CBDC in hun E-Yuan systeem. Inmiddels zijn er al 270 miljoen wallets aangemaakt in China. De CBDC van China wordt in het land volop gebruikt, al is het nog steeds veel minder populair dan private betaal methodes zoals Alipay. Ook opvallen is dat de gemiddeld wallet van dit nieuwe systeem minder dan 3 euro omvat. Dit betekend dat een heel groot gedeelte van de geregistreerde gebruikers helemaal geen gebruik wil maken van de wallet. China probeert meer mensen aan de e-yuan te krijgen door geen transactiekosten aan bedrijven te rekenen en gratis geld of andere bonussen aan de app toe te voegen. China heeft als doel gesteld om langzaamaan naar een cash loze maatschappij te gaan.