De boodschappen zijn ten opzichte van vorig jaar oktober 14 procent duurder geworden. Eerder dit jaar gaf de brancheorganisatie Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) al aan dat de productiekosten van levensmiddelen tot wel 30 procent kunnen oplopen. Dat is niet terug te zien in de gemiddelde prijzen in de supermarkten. Een deel van de kostenverhoging gaat ten laste van de eigen marge en een deel wordt verspreid over het hele assortiment om zo de totale prijsstijging voor de consument zo laag mogelijk te houden. Maar die rek is er inmiddels wel uit. Ook zijn de contractonderhandelingen voor volgend jaar al gestart. De consument zal nog meer gaan betalen voor de boodschappen is onze verwachting op basis van eigen cijfers.
Alleen al voor de energielasten heeft ING berekend dat deze in 2022 kunnen oplopen van 2 procent tot wel 10 procent van de totale productiekosten. Er komen ook andere kostenstijgingen bij voordat een product in het supermarkt schap belandt. Bijvoorbeeld de kosten voor grondstoffen, verpakkingen, transport en personeel. Zo resulteren de cao-onderhandelingen steeds vaker in forse loonsverhogingen. Ook gaat het minimumloon in 2023 met 10 procent omhoog.
Leveranciers en supermarkten onderkennen dat de prijzen transparant moeten zijn. Een transparante onderbouwing van de eigen kostenontwikkeling vanuit leveranciers is het begin van een ander gesprek met de supermarkt. Zeker naarmate de periode van hoge inflatie langer duurt. Natuurlijk speelt daarbij ook hoe essentieel een leverancier is voor zijn afnemer. Gaat het om één product of om een palet aan producten.
In deze tijd van hoge inflatie is het niet langer uit te leggen dat kostenstijgingen bedrijfseconomisch gezien eenzijdig worden tegengehouden en deze vanuit de machtpositie van supermarkten bij een zwakkere schakel in de keten worden neergelegd. Dat is niet houdbaar, ook al gebeurt dat binnen lopende contracten. Uitzonderlijke omstandigheden vragen om onconventionele oplossingen. Een open dialoog tussen leveranciers en supermarkten is daarin een belangrijke voorwaarde.
Dit is een expertquote van Ceel Elemans, sector specialist Food, ING Sector Banking.