Gedurende de restauratie van de KoepelKathedraal in Haarlem bleek dat diverse voor deze kerk ontworpen kunstwerken nooit zijn gerealiseerd. Tijdens de restauratie (2010-2018) lukte het om er alsnog enkele toe te voegen en recent zijn glas-in-lood ramen van Jan Toorop en glasmozaïeken van Gijs Frieling dankzij schenkingen gerealiseerd. Toorop (1858-1928) maakte zijn ontwerp ruim honderd jaar geleden. De KoepelKathedraal behoort wereldwijd met onder meer de Sagrada Familia, de Sacré-Coeur en de Westminster Cathedral tot de vijf belangrijkste tussen 1850 en 1950 gebouwde kerken.
De door Joseph Cuypers ontworpen kathedraal is na de Sint Jan van Den Bosch de grootste katholieke kerk van Nederland. Het monument telt 12 grote en kleine torens en een koepel van 65 meter hoog en bevat bouwstijlen als neogotisch, neoromaans, Jugendstil en stijlelementen van de Amsterdamse School en Berlage. Meer dan 60 kunstenaars hebben er de afgelopen eeuw aan gewerkt onder wie Jan Toorop, Han Bijvoet en Mari Andriessen. Maar er is ook recente kunst te zien van onder meer Jan Dibbets, Gijs Frieling en Marc Mulders.
Tijdens de restauratie doken uiteenlopende ontwerpen op die voornamelijk vanwege geldgebrek nooit bleken te zijn uitgevoerd. De KoepelKathedraal slaagde er in om een deel daarvan alsnog te realiseren. Ook werden kunstenaars ingeschakeld om de kerk van eigentijdse kunst te voorzien. Zo zijn in het middenschip glas-in-lood ramen van Jan Dibbets geplaatst en in de doopkapel glaspanelen van Marc Mulders. Gijs Frieling tekende voor het glasmozaïek ‘Het Brandende Braambos’ en recent werden door hem ontworpen glasmozaïeken in de hal bij de hoofdentree van de kathedraal aangebracht.
Bekend was dat Jan Toorop in het verleden voor de gehele Aloysiuskapel van de KoepelKathedraal ontwerpen had gemaakt. Daarvan werden echter alleen zijn ontwerpen van tegeltableaux gerealiseerd. Voor drie door Toorop ontworpen glas-in-lood ramen was geen geld meer. Na zijn dood in 1928 verdwenen de originele ontwerpen uit het zicht. Totdat in 1989 de ontwerpen voor twee grote ramen op een veiling bij Sotheby’s in Amsterdam onder de hamer kwamen. Ze werden gekocht door kunsthandel Studio 2000 uit Blaricum. Toen het idee ontstond om het werk van Toorop alsnog uit te voeren, werkte de nieuwe eigenaar van de ontwerpen graag mee. In samenspraak met glasatelier Stef Hagemeier uit Tilburg en andere deskundigen kon de realisatie in gang worden gezet. Tijdens dit traject kwam overigens een tot dan toe onbekend ontwerp voor het dérde raam boven tafel. Dat is inmiddels ook gerealiseerd. De financiering van het project was mogelijk dankzij bijdragen van onder meer glasatelier Stef Hagemeier, giften van privé personen en drie stichtingen.
Ter gelegenheid van het voltooien van de nieuwe kunstwerken wordt vrijdagmiddag 21 oktober in de KoepelKathedraal onder leiding van Hester Alberdingk Thijm (directeur van de stichting Akzo Nobel Art Foundation) een mini symposium gehouden. Inloop vanaf 15.00 uur en start om 15.45 uur. Tijdens de inloop bespeelt Ton van Eck de vijf orgels waarover de KoepelKathedraal beschikt. Na een welkom door bisschop J. Hendriks houdt professor P. van den Akker een lezing over het maakproces bij het realiseren van de schetsontwerpen en over welke keuzes daarbij gemaakt moesten worden. Aansluitend vindt onder leiding van Gijs Assmann een paneldiscussie plaats met Gijs Frieling, Jan Dibbets en glazenier Stef Hagemeier. Verder brengt organist Ton van Eck het stuk Panis Angelicus van César Franck (1822-1890) ten gehore en (samen met Erik-Jan Eradus) de compositie Grand Choeur Dialogue van Eugène Gigout.