De huurprijzen in de vrije sector blijven stijgen. De vermeende boosdoeners: de pandjesbazen die woningen verhuren voor een te hoge prijs. De overheid heeft daarom maatregelen getroffen, om de betaalbaarheid van huurwoningen te verbeteren.
Dit lijkt een goed fenomeen, maar het heeft een negatief effect. Het verdrijft alle beleggers van de woningmarkt, niet enkel de rotte appels. Ook resulteert het in een nog groter gebrek aan huurwoningen.
Vanuit gemeenten zijn er diverse mogelijkheden om de woningmarkt te beschermen. twee daarvan zijn een zelfbewoningsplicht en de opkoopbescherming. Ook de landelijke overheid heeft maatregelen ingevoerd, zoals de cap op de WOZ-waarde, waardoor huren in sommige gevallen niet kunnen meestijgen met de hoge WOZ-waarde. Daarnaast is een verdere stijging van de overdrachtsbelasting aangekondigd, van 8 procent naar 10,4 procent en wordt de vrije-huursector deels gereguleerd.
Samen met hoge bouwkosten, recordhoge inflatie en snel toenemende rentes resulteren de maatregelen in een terugval aan investeringen in de buy-to-let markt - de aankoop van woningen om die vervolgens te verhuren. 2020 was een piekjaar in het aantal aankopen, maar de overheidsmaatregelen hebben gezorgd voor een afname in het aantal transacties van 56 procent in 2021. De buy-to-let markt zal in 2022 niet eens het niveau van 2021 halen en is dit jaar volledig ingestort.
Negatieve neveneffecten
De maatregelen hebben het gewenste effect: beleggers worden van de koopwoningenmarkt verdreven. Ze kopen nauwelijks panden meer voor de verhuur; deze worden nu gekocht door de consument die er zelf gaat wonen.
Het neveneffect is echter dat er ook minder huurwoningen beschikbaar komen voor mensen die zijn aangewezen op de huursector. Er ontstaat een nog groter gebrek aan aanbod, wat resulteert in hogere huurprijzen. Daarnaast treffen de overheidsmaatregelen ook de institutionele beleggers, die we juist voor een gezonde huurwoningenmarkt zo hard nodig hebben.
Lieke Korthout, Head of Research, Watson + Holmes