Na alle ophef van het afgelopen weekend is de regeringspartij CDA het niet meer eens met de plannen van het kabinet om het stikstofprobleem op te lossen. Partijvoorzitter in de Tweede Kamer Pieter Heerma wil dat de plannen "deels" worden bijgesteld", zei hij dinsdag in de Tweede Kamer.
Het CDA steunt nog steeds de doelen om stikstof te verminderen, maar wil niet dat "de sociale cohesie in het landelijk gebied wordt vernietigd".
Er zijn andere manieren om stikstofneerslag te verminderen, bijvoorbeeld door innovatie, zegt Heerma. Hij vindt ook dat er gekeken moet worden naar andere sectoren, zoals luchtvaart en industrie, om de uitstoot te verminderen.
Heerma heeft het afgelopen weekend contact gehad met veel CDA'ers in de provincies. Daar hoorde hij veel twijfels over de kabinetsplannen. "Er zijn gebieden aangewezen die tot nu toe nooit aan de orde zijn geweest. Vanuit de provincies komen zorgen met de vraag klopt dit? Omdat we dit beeld niet herkennen."
Vrijdag maakte het kabinet de langverwachte stikstofplannen per gebied bekend. In sommige regio's moet de stikstofuitstoot met 70 procent worden verminderd. Dit betekent onvermijdelijk een aanzienlijke vermindering van de veestapel. Al met al moet er in 2030 50 procent reductie zijn ten opzichte van 2018.
Het leidde tot heftige reacties en protesten. Boze boeren verschenen op tractoren voor het huis van onder meer minister Christianne van der Wal (Stikstof en Natuur). Ook de VVD-aanhangers sloten zich aan bij het verzet, een uitzonderlijke stap voor de liberalen.
Minister en premier houden vast aan gepresenteerde plannen
Maar zowel Van der Wal als premier Mark Rutte benadrukten de afgelopen dagen dat de plannen worden uitgevoerd zoals vrijdag gepresenteerd. Wat het verzet betekent voor de plannen is nog niet duidelijk.
Het stikstofprobleem en hoe het moet worden opgelost, wordt al drie jaar fel bediscussieerd. De Raad van State veegde in 2019 het stikstofbeleid van tafel. De bouw van woningen en andere economische activiteiten kwamen stil te liggen omdat de vergunningen niet meer geldig waren.
Het vorige kabinet heeft veel onderzoek gedaan en heeft uiteindelijk een wet aangenomen om de natuur te versterken en de stikstofuitstoot te verminderen om de vergunningverlening weer op gang te krijgen.
Maatregelen beschermen natuurgebieden niet goed genoeg
Maar de maatregelen bleken onvoldoende om de kwetsbare natuurgebieden te beschermen. Zo werd de maximumsnelheid op de snelweg met veel tamtam teruggebracht van 130 naar 100 kilometer per uur, maar ook die maatregel mislukte bij de rechtbank. Innovatie, waar de agrarische industrie al jaren op wijst en waar Heerma dinsdag ook mee begon als oplossing voor natuurproblemen, werkt niet altijd.
Zo concludeerde het RIVM vorige week dat het verlenen van vergunningen aan zogenaamde duurzame stallen niet gepast is. De beloofde innovatie op papier werkt volgens het instituut in de praktijk niet.
De agrarische sector is verantwoordelijk voor bijna de helft van de totale stikstofuitstoot.